આજકાલ યુવાનોમાં માથા અને ગરદનના કેન્સરના કેસમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. યુવાનોમાં વધતુ કેન્સર ચિંતાનો વિષય બન્યું છે. મહિલાઓમાં સ્તન કેન્સરમાં વધારો થયો છે તેમ યુવાનોમાં માથા અને ગરદનના કેસ વધ્યા છે. હોસ્પિટલમાં આજે ડાયાબિટીસ, શ્વાસ અને મેદસ્વીતાના ઇલાજ કરાવનાર દર્દીઓની સાથે કેન્સરના દર્દીઓ પણ જોવા મળે છે. યુવાનોમાં કેન્સરની સમસ્યા વધવાને લઈને તેમના પરિવાર ઉપરાંત તંત્રની ચિંતા પણ વધી છે. કારણ કે કોઈપણ દેશનો વિકાસ તેમના યુવાનોના હાથમાં હોય છે ત્યારે યુવાનધન રોગથી પીડિત હોય તો તે કેવી રીતે આગળ વધશે. કારણ કે આરોગ્ય સારું હશે તો તંદુરસ્ત વ્યક્તિ સારું કાર્ય કરી શકશે.

કેન્સર થવાના કારણો

માથા અને ગરદનના કેન્સર થવાના અનેક કારણો છે, જેમાંથી સૌથી મોટું કારણ તમાકુનું સેવન છે. બીડી, સિગારેટ, હુક્કો, ગુટખા, સોપારી, જરદા કે ખૈની. યુવાનોમાં વધતી આ ખરાબ આદતોના કારણે કેન્સર થવાનું જોખમ વધ્યું છે. આ ઉપરાંત દારૂનું સેવન, વાયુ અને જળ પ્રદૂષણ, જંતુનાશકો અને રસાયણો સાથે ખોરાકમાં ભેળસેળ પણ કેન્સર થવાના કારણોમાંની એક માનવામાં આવે છે. તેમજ આધુનિક જીવનશૈલીની સમસ્યાઓ જેમ કે તણાવ, અનિયમિત ઊંઘ અને બિનઆરોગ્યપ્રદ ખાવાની આદતો પણ આ રોગને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે.

કેન્સરના લક્ષણો

આ કેન્સરના શરૂઆતના લક્ષણો ઓળખવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ડૉ. મલ્હોત્રાએ જણાવ્યું હતું કે મોઢાના ચાંદા ના મટવા, જીભ કે ગાલ પર ગાંઠો, અવાજમાં ફેરફાર, ગળવામાં મુશ્કેલી, ગળામાં દુખાવો કે દુખાવો, કાનમાં દુખાવો, ગરદનમાં સોજો કે ગાંઠ, નાકમાંથી લોહી નીકળવું કે કાળો લાળ જેવા લક્ષણો જોવા મળી શકે છે. જો આ લક્ષણો લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહે, તો તમારે તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ. વહેલા નિદાનથી સારવાર સરળ બની શકે છે.

કેન્સર બીમારીમાં સારવાર

માથા અને ગરદનના કેન્સરનું નિદાન કેવી રીતે થાય છે? આ અંગે ડૉ. મલ્હોત્રાએ કહ્યું કે જો કોઈ ઘા કે ગઠ્ઠો રૂઝાઈ રહ્યો નથી, તો બાયોપ્સી કરવામાં આવે છે. આમાં, અસરગ્રસ્ત ભાગમાંથી ટીશ્યુ સેમ્પલ લેવામાં આવે છે અને તેની તપાસ કરવામાં આવે છે. સીટી સ્કેન, એમઆરઆઈ અથવા પીઈટી સ્કેન જેવા પરીક્ષણો કેન્સરનો તબક્કો અને ફેલાવો નક્કી કરે છે. હવે 'લિક્વિડ બાયોપ્સી' નામની એક નવી ટેકનોલોજી પણ આવી રહી છે, જેમાં લોહીના નમૂનામાંથી કેન્સર શોધી શકાય છે. બાયોપ્સી કરવી મુશ્કેલ હોય તેવા કિસ્સાઓમાં આ મદદરૂપ થાય છે. ડોક્ટરનું કહેવું છે કે જો દર્દી તમાકુ કે દારૂ જેવી આદતો છોડે નહીં તો ફરી કેન્સર થવાની સંભાવના છે.

ડૉ. મલ્હોત્રાએ ભાર મૂક્યો કે જાગૃતિ અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી એ આ રોગને રોકવાનો એકમાત્ર રસ્તો છે. યુવાનોએ ખરાબ ટેવોથી દૂર રહેવું પડશે અને સમય સમય પર પોતાની જાતનું પરીક્ષણ કરાવવું પડશે, તો જ કેન્સર જેવી ગંભીર બીમારીને દૂર રાખી શકાશે.