પ્રયાગરાજમાં 16 થી 18 ફેબ્રુઆરી દરમિયાન આયોજિત થનારા ત્રણ દિવસીય આંતરરાષ્ટ્રીય પક્ષી ઉત્સવમાં મહાકુંભ 2025 ના મુલાકાતીઓને સ્થળાંતર કરનારા અને સ્થાનિક પક્ષીઓની 200 થી વધુ પ્રજાતિઓના મેળાવડાને જોવાની તક મળશે. પર્યાવરણીય સંરક્ષણ અને જૈવવિવિધતાને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, આ ઇવેન્ટ પ્રકૃતિ પ્રેમીઓ, પક્ષીવિદો અને ભક્તો માટે દુર્લભ પક્ષીઓની પ્રજાતિઓનું અવલોકન કરવા અને તેમના સંરક્ષણના મહત્વને સમજવાની અનન્ય તક પ્રદાન કરશે.

ઈવેન્ટ મુલાકાતીઓને કુદરતી સૌંદર્ય અને જૈવવિવિધતાના મહત્વને સમજવાની તક પૂરી પાડશે.

ઇન્ટરનેશનલ બર્ડ ફેસ્ટિવલ માત્ર પક્ષીઓને જોવાની તક જ નહીં આપે પરંતુ વિવિધ સ્પર્ધાઓ અને શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા પક્ષી સંરક્ષણ અંગે જાગૃતિ પણ ઉભી કરશે. આ ફેસ્ટિવલમાં ફોટોગ્રાફી, પેઇન્ટિંગ, સ્લોગન રાઇટિંગ, ડિબેટ અને ક્વિઝ કોમ્પિટિશનનો સમાવેશ થશે. વધુમાં, રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય પક્ષીવિદો, પર્યાવરણવાદીઓ અને સંરક્ષણ નિષ્ણાતો ટેકનિકલ સત્રો અને પેનલ ચર્ચાઓમાં તેમની આંતરદૃષ્ટિ શેર કરશે.વન વિભાગના આઈટી હેડ આલોક કુમાર પાંડેએ જણાવ્યું હતું કે તહેવાર વિશે વધુ વિગતો માટે લોકો વોટ્સએપ નંબર 9319277004 પર સંપર્ક કરી શકે છે. આ પહેલનો મુખ્ય હેતુ યુવાનો, પ્રકૃતિપ્રેમીઓ અને ભક્તોને પક્ષી સંરક્ષણ અને તેમના કુદરતી રહેઠાણોના સંરક્ષણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માટે પ્રેરિત કરવાનો છે. સરકાર વિવિધ સ્પર્ધાઓના વિજેતાઓને ₹10,000 થી ₹5 લાખ સુધીના કુલ ₹21 લાખના ઈનામો એનાયત કરશે, જે આ ઈવેન્ટને વધુ આકર્ષક બનાવશે.ઇન્ટરનેશનલ બર્ડ ફેસ્ટિવલ દરમિયાન, ભક્તોને લુપ્તપ્રાય ભારતીય સ્કિમર, ફ્લેમિંગો અને સાઇબેરીયન ક્રેન જેવા દુર્લભ પક્ષીઓને નિહાળવાની તક મળશે. આ ઈવેન્ટ મુલાકાતીઓને કુદરતી સૌંદર્ય અને જૈવવિવિધતાના મહત્વને સમજવાની તક પણ પૂરી પાડશે. સાઇબિરીયા, મંગોલિયા અને અફઘાનિસ્તાન સહિત 10 થી વધુ દેશોમાંથી હજારો સ્થળાંતર કરનારા પક્ષીઓ પ્રયાગરાજમાં ગંગા-યમુનાના કિનારે પહોંચ્યા છે, જેઓ તેમની અનન્ય ફ્લાઇટ્સ અને જૂથ સ્થળાંતર પેટર્નથી પ્રવાસીઓને આકર્ષે છે. અરવિંદ કુમાર યાદવે, ડીએફઓ પ્રયાગરાજે ઉલ્લેખ કર્યો છે કે આ તહેવાર માત્ર મનોરંજન માટે જ નહીં પરંતુ પર્યાવરણીય સંતુલન અને જૈવવિવિધતા સંરક્ષણ માટેના અભિયાનમાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે પક્ષી સંરક્ષણ કુદરતી આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અને પર્યાવરણીય સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે અને આવી ઘટનાઓ લોકોને પ્રકૃતિ પ્રત્યે સંવેદનશીલ બનાવવામાં મદદ કરશે.

ઈવેન્ટનો ધ્યેય કુદરતી સંસાધનોના સંરક્ષણ તરફ પગલાં લેવાનો પણ છે

પ્રયાગરાજ મેળાના પ્રશાસનના નિર્દેશને અનુરૂપ, ભક્તો માટે એક ખાસ ઈકો-ટૂરિઝમ પ્લાન તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તેઓ પક્ષી નિરીક્ષણનો અનુભવ કરી શકશે અને કુદરતી રહેઠાણોના મહત્વ વિશે જાણી શકશે. નિષ્ણાતો સાથે બર્ડ વોક અને નેચર વોક દ્વારા ભક્તોને પક્ષીઓની વર્તણૂક, સ્થળાંતર પ્રવાસ અને ઇકોસિસ્ટમમાં તેમની ભૂમિકાને નજીકથી સમજવાની તક મળશે.તદુપરાંત, મહાકુંભ દરમિયાન સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો, શેરી નાટકો, કલા પ્રદર્શનો અને અન્ય પ્રવૃત્તિઓ પક્ષી સંરક્ષણ અને પર્યાવરણીય સંતુલન વિશે જાગૃતિ વધારશે. આ ઈવેન્ટનો ધ્યેય માત્ર ભક્તોમાં જાગૃતિ લાવવાનો નથી પણ ભાવિ પેઢીઓ માટે કુદરતી સંસાધનોના સંરક્ષણ તરફ પગલાં લેવાનો પણ છે. પક્ષી ઉત્સાહીઓ, સંશોધકો, વૈજ્ઞાનિકો અને વિદ્યાર્થીઓ આંતરરાષ્ટ્રીય પક્ષી મહોત્સવમાં પક્ષીવિજ્ઞાન અને સંરક્ષણ વિશે નવું જ્ઞાન મેળવશે. વિવિધ સત્રોમાં પક્ષીઓનું સ્થળાંતર, નિવાસસ્થાન સંરક્ષણ, આબોહવા પરિવર્તનની અસર અને તેમના અસ્તિત્વ વિશે વૈજ્ઞાનિક તથ્યો વિશે ચર્ચા કરવામાં આવશે.આ ઉત્સવ ભારત અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે જૈવવિવિધતા અને પર્યાવરણીય ટકાઉપણું વિશે મજબૂત સંદેશ આપશે. પક્ષી સંરક્ષણ પ્રવૃત્તિઓમાં વિદ્યાર્થીઓની ભાગીદારી તેમને પ્રકૃતિ સાથે જોડાવા અને તેમની જવાબદારીઓને સમજવાની તક પૂરી પાડશે. મહા કુંભ 2025 દરમિયાન યોજાનાર આંતરરાષ્ટ્રીય પક્ષી ઉત્સવ, ભારતીય સંસ્કૃતિ, પ્રકૃતિની પ્રશંસા અને વૈજ્ઞાનિક પરિપ્રેક્ષ્યનું અનોખું મિશ્રણ હશે. તે ભક્તો અને પ્રવાસીઓને કુદરતી સંપત્તિના મહત્વને સમજવા, જૈવવિવિધતાને બચાવવા અને ટકાઉ વિકાસની પ્રેરણા આપવાનું કામ કરશે.